Xét nghiệm dịch não tủy rất quan trọng trong việc chẩn đoán, nhất là các bệnh viêm não, viêm màng não, ung thư não, các bệnh thần kinh…
Thậm chí, đây là một xét nghiệm không thể thay thế trong chẩn đoán và điều trị viêm màng não.
Bình thường, người lớn có khoảng 150-180ml dịch não tủy chứa trong các não thất, khoang dưới nhện và các bể não.
Dịch não có 3 chức năng chính:
– Bảo vệ hệ thần kinh trung ương trước các chấn thương.
– Đảm bảo sự tuần hoàn các dịch thần kinh, các hormone, kháng thể và bạch cầu.
– Tham gia điều chỉnh độ pH, cân bằng điện giải hệ thần kinh trung ương.
Xét nghiệm dịch não tủy nhằm mục đích gì?
Xét nghiệm dịch não tủy chỉ được đưa ra sau khi khám lâm sàng và cân nhắc những lợi ích, biến chứng. Do đó, bác sĩ sẽ chỉ định áp dụng xét nghiệm dịch não tủy các trường hợp:
– Lấy dịch não tủy xét nghiệm bổ trợ chẩn đoán các bệnh thần kinh như viêm màng não, viêm não, viêm tủy; bệnh ác tính màng não như ung thư màng não; bệnh ngoại biên gồm viêm đa rễ dây thần kinh, xơ cứng rải rác. Các bệnh thần kinh chưa xác định nguyên nhân như co giật, động kinh, lú lẫn, tai biến mạch máu não…
– Xét nghiệm dịch tủy được áp dụng trong hỗ trợ điều trị tiêm kháng sinh, thuốc chống ung thư, gây tê tủy sống…
– Lấy dịch não tủy còn để theo dõi kết quả điều trị viêm màng não.
– Chọc dò thắt lưng để để tiến hành thủ thuật, chọc tủy cản quang hoặc chụp bơm hơi não thất…
Các xét nghiệm dịch não tủy cần thiết
Định lượng protein
Sử dụng acid trichloracetic 5% để kết tủa protein trong dịch não tủy và đo độ đục ở bước sóng 600mm. Nồng độ protein bình thường trong dịch não tủy là 0.25-0.4g/l. Nếu nồng độ trong mẫu xét nghiệm tăng thì có thể mắc một số bệnh như viêm màng não, viêm màng não mủ, ép tủy, viêm đa rễ thần kinh…
Định lượng glucose
Bình thường, nồng độ glucose trong dịch não tủy khoảng 2.5-5.2mmol/l. Nếu lượng glucose giảm thì có thể liên quan đến viêm não do lao, trường hợp glucose tăng thì liên quan đến viêm não, động kinh.
Sử dụng phản ứng Pandy
Phản ứng pandy nhằm đánh giá sự rối loạn tỉ lệ glubulin và albumin trong dịch não tủy. Cho 1ml phenol bão hòa, 1 giọt dịch não tủy vào ống nghiệm và quan sát. Nếu hỗn hợp kết tủa khói trắng thì dương tính bệnh viêm màng não, viêm đa rễ thần kinh, u não…Nếu hỗn hợp trong suốt thì kết quả âm tính.
Phản ứng Nonne Applelt
Dựa vào kết quả khi tiếp xúc amoni sulfat bão hòa kết tủa glubulin thì bệnh lý.
Định lượng Clorua huyết thanh
Thông thường, clorua huyết thanh có trị số 120-130mmol/l. Nếu trị số này giảm có thể liên quan đến các bệnh viêm màng não do lao, viêm màng não, u não…
Trước khi tiến hành lấy dịch não tủy để xét nghiệm, bác sĩ cần chú ý đến áp lực nội sọ. Nếu có nghi ngờ áp lực nội sọ tăng, không nên chọc dò lấy dịch não tủy. Vì lúc này, chọc lấy dịch não tủy sẽ làm giảm áp lực trong ống tủy, khiến cho hành não từ hộp sọ bị đẩy xuống xương sống, chèn ép lên trung tâm kiểm soát hô hấp và trung tâm kiểm soát tuần hoàn, rất nguy hiểm.
Nếu thực hiện xét nghiệm dịch não tủy trong điều kiện cơ sở vật chất kém chất lượng, tay nghề bác sĩ kém thì người bệnh có thể đối mặt những biến chứng như đau đầu sau chọc ống sống thắt lưng, tụt kẹt não, nhiễm khuẩn, gây chảy máu ngoài màng cứng…
Các xét nghiệm dịch não tủy là một trong những phương pháp chẩn đoán các bệnh liên quan đến hệ thần kinh trung ương. Căn cứ vào kết quả xét nghiệm để chẩn đoán và điều trị phù hợp từng bệnh lý. Thậm chí, đây là một xét nghiệm không thể thay thế trong việc chẩn đoán và điều trị viêm màng não.
Mong rằng qua những thông tin trên giúp các bạn hiểu hơn về tầm quan trọng của xét nghiệm dịch não tủy. Hãy thường xuyên truy cầp chuyên mục Dịch vụ y tế để biết thêm nhiều kiến thức các phương pháp xét nghiệm mới nhất nhé !
Nếu còn thắc mắc, bạn có thể liên hệ với bác sĩ chuyên khoa bằng cách:
- Gọi điện trực tiếp tới SĐT của bác sĩ: 0945.145.428
- Nhấp chuột chọn [Tư vấn trực tuyến] để trao đổi trực tiếp với bác sĩ
- Phòng khám mở cửa từ 8:00 - 20:30 tất cả các ngày trong tuần kể cả ngày lễ
Hiệu quả hỗ trợ điều trị phụ thuộc vào thể trạng của mỗi người
Tuân thủ theo đúng chỉ định của bác sĩ để mang lại kết quả tốt nhất
TƯ VẤN TRỰC TUYẾN
hãy chủ động để tháo gỡ mọi thắc mắc
